CHRISTIAN BOLTANSKI boeken, gedrukte stukken, efemeriden, 1966-1991

Gedrukte stukken vormen een belangrijk element in het ouvre van Christian Boltanski. Zij dragen bij tot de ontwikkeling van zijn ideeën en ondersteunen zijn beeldende werk.

In het begin van de zeventiger jaren legt Boltanski zich toe op het reconstrueren van gebaren en het inventariseren van voorwerpen. Door foto’s geeft hij zijn kinderjaren en een vaak gefantaseerd verleden een zekere echtheid. Zijn quasi-wetenschappelijke objectiviteit, van reportage tot etnografisch onderzoek, leidt tot de uitgave van boekjes waarin de grens tussen inventaris en familiealbum opzettelijk onduidelijk is.
Van 1972 tot 1975 proberen de Reconstitutions steriotypen van de amateurfotografie en inventarislijsten weer te geven. De schijnbaar systematische publikatie van boeken geeft een nieuwe dimensie aan zijn werk. Van familiealbum tot archeologisch register wordt zijn beeldende werk aldus overgebracht naar de intimiteit van een bibliotheek, waar het bekeken kan worden door een publiek dat daar de eigen jeugdfoto’s, schoolkameraadjes en dingen uit de kinderjaren terugvindt. Terwijl het gaat om werk dat alleen met de kunstenaar te maken heeft, kan het, door vermenigvuldiging en verspreiding in gedrukte vorm, het bezit worden van iedereen.

In de tachtiger jaren appelleren de Leçons de ténèbre aan een andere ervaring, die even persoonlijk is als algemeen: het overlijden. Foto’s van vage gezichten, onder lampen of op biscuitblikken, worden gepresenteerd als grafmonumenten. Kleding, opgehangen of op de grond liggend, verwijst naar de lichamen der overledenen. Deze iconen, die iedereen vertrouwd voorkomen, raken doortrokken van een veelheid aan persoonlijke herinneringen. De boeken die uit zijn monumenten zijn voortgekomen, stellen die gevoelens op een andere manier tegenwoordig en de albums van dierbare overledenen kunnen aldus geplaatst worden naast de herinneringen uit de kinderjaren.

In de bibliotheek van Christan Boltanski wordt het persoonlijke vermengd met het universele. Hij lijst zijn bladzijden in en stelt zijn boek-objekten tentoon in vitrines, die een recontructie geven van de essentiële herinneringen van ieder mens, van het leven tot de dood. Hij toont zijn eigen herinneringen om die van de ander naar boven te halen.

De AFAA, de Association française d’Action Artistique van het Franse ministerie van buitenlandse zaken, heeft, tezamen met Portikus in Frankfort, Le Consortium in Dijon en galerie Jennifer Flay in Parijs, deze gedrukte documenten uitgegeven. Zij vormden de aanleiding tot deze tentoonstelling, waarvan de presentatie is ontworpen door Christan Boltanski, in samenwerking met de graficus Bernard Baissait en Marie-Paule Serre en Emmanuelle de Montgazon van de AFFAA.

Christan Boltanski is sinds 1944 t Parijs geboren. Aan zijn werk zijn tal van eenmanstentoonstellingen gewijd, onder andere in Parijs, Grenoble, München, Chicago, Los Angeles, Madrid, Bazel, Londen en Eindhoven. Hij heeft deelgenomen aan Dokumenta 5 (1972), de Biënnale van Sao Paulo (1985), de Biënnale van Venetië (1986), Dokumenta 8 (1987) en vanaf 1970 aan vele groepstentoonstellingen in de gehele wereld.